tekenfilms jaren ’90? De magie van vroeger

Misschien denk je af en toe nog weleens terug aan vroeger of wil je vroeger herbeleven door naar Disneyland te gaan of anime series te kijken. Misschien denk je weleens terug aan alle leuke en grappige series en tekenfilms jaren 90 die je hebt gekeken! In de jaren ’90 waren tekenfilms de ultieme trend en dus razend populair. Van kleurrijke tekenfilms over allerlei soorten avonturen tot aan gekke humor en heldendaden. Tekenfilms uit dit tijdperk zijn nog steeds heel populair en hebben echt iets speciaals en nostalgisch. Lees gauw verder als je dit tijdperk nog wil herbeleven door middel van een handig overzicht van verschillende soorten tekenfilms uit de jaren ’90 op een rij! 

Nickelodeon en Cartoon Network

In de jaren ’90 kan Nickelodeon natuurlijk niet worden vergeten. Dit is één van de meest bekende en belangrijkste televisiezenders uit het gouden tijdperk. Je kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan iconische shows zoals ‘Rugrats’, een serie over avontuurlijke baby’s en bedacht door Arlene Klasky, Gábor Csupó en Paul Germain voor Nickelodeon. Deze animatieserie was heel populair omdat je een kijkje kreeg in het leven door middel van het perspectief van een baby. Ook de serie ‘Hey Arnold!’ was erg populair en richtte zich op moeilijke problematiek in de maatschappij, wat best speciaal was voor tekenfilms. Cartoon Network was ook erg bekend vanwege hun unieke stijl. Series als ‘The Powerpuff Girls’ met drie lieve heldinnen die de wereld redden of ‘Dexter’s Laboratory,’ met humor voor zowel kinderen als volwassenen waren ook heel gewild.

Tijdperk van Disney

Disney was al jarenlang erg populair maar had een heropleving in de jaren ’90. Denk hierbij aan films zoals ‘The Lion King’ en ‘Beauty and the Beast’ die zelfs vandaag nog iconisch zijn en zodoende tijdloze klassiekers zijn geworden. Wat deze films zo speciaal maakte was niet de leuke manier van animatie alleen, maar er zat ook diepgang in de verhaallijnen. The ‘Lion King’ ging over volwassen thema’s, zoals je eigen weg vinden in je leven, hoe omgaan met verlies en over verantwoordelijkheid. Zo komen kinderen spelenderwijs op een indirecte manier en zonder dat zij het doorhebben in aanraking met deze belangrijke thema’s.

De invloed van anime

Langzamerhand begon ook de Japanse invloed steeds meer zichtbaar te worden voor tekenfilms uit de jaren ’90. Behalve het overgrote deel van westerse animaties werd anime vanuit Japan steeds bekender en invloedrijker. Waarschijnlijk ken je wel series zoals ‘Pokémon’, wat zelfs tegenwoordig nog heel populair is, waar Pokémon Go daar het bewijs van is! Pokémon volgde de avonturen van Ash Ketchum en pikachu en werd in korte tijd iconisch. Behalve Pokémon Go zijn er zelfs kaartspellen uitgebracht en videogames! ‘Dragon Ball Z’ is ook erg bekend en heeft wat meer diepgaande thema’s in de serie en intense gevechten. Met name de toegankelijkheid van deze tv-series heeft ertoe geleid dat kinderen in het westen ook kunnen genieten van de Japanse invloed. Kortom, genoeg leuke en mooie tekenfilms om nog eens te herbeleven!

Ren & Stimpy

Een van de meest opvallende shows uit de jaren “90 was Ren & Stimpy – mijn favoriete show die daarom extra veel aandacht krijgt. Deze absurdistische en vaak ronduit bizarre tekenfilm werd een cultuurfenomeen en staat nog steeds bekend om zijn invloed op latere shows, zoals SpongeBob SquarePants. Ren & Stimpy draait om twee hoofdpersonages: Ren, een neurotische chihuahua met een kort lontje, en Stimpy, een simpele maar vrolijke kat met een enorme neus. Ren & Stimpy tilde het genre naar een heel ander niveau door groteske humor, onconventionele animatie en gedurfde, soms duistere grappen. Het was verre van de typische “kindvriendelijke” tekenfilm die je zou verwachten op kinderzenders.

Dit was een tijd waarin veel tekenfilms vooral veilig en zoet waren, maar Ren & Stimpy schroomde niet om de randen van wat acceptabel was op kindertelevisie op te zoeken:

  • Lichaamshumor en groteske beelden: De show schuwde geen vieze details, van extreme close-ups van pukkels en snot tot overdreven uitdrukkingen die soms meer leken op nachtmerries dan op cartoons. Dit gaf de show een rauwe rand die ongebruikelijk was voor die tijd.
  • Dark humor: Naast de fysieke grappen was er een ondertoon van duisternis in veel afleveringen. De obsessies en frustraties van Ren, en de vaak eindeloze domheid van Stimpy, gaven een bizarre, bijna nihilistische sfeer aan de show.
  • Subversieve thema’s: Onder de oppervlakte zaten soms volwassen thema’s verstopt, zoals de ingewikkelde dynamiek tussen de personages en hun bizarre zoektocht naar geluk. Dit zorgde ervoor dat ook oudere kijkers en zelfs volwassenen de show wisten te waarderen.

Grondlegger van een nieuwe stijl

Hoewel Ren & Stimpy niet voor iedereen was (en zeker voor controverse zorgde), heeft de show een grote invloed gehad op animatie die later volgde. De serie zette de toon voor het durven experimenteren met tekenfilms, waarbij zowel de animatie als de humor veel verder gingen dan wat men gewend was.

  • Visuele stijl: De ongebruikelijke en soms surrealistische animatiestijl werd een blauwdruk voor veel latere series. Shows zoals SpongeBob SquarePants namen deze speelse visuele vrijheid over. De overdreven expressies van karakters en het gebruik van rare, gedetailleerde close-ups zie je in veel moderne cartoons terug.
  • Humor en absurdisme: Ren & Stimpy opende de deur voor een nieuw soort humor in tekenfilms: absurdistisch, nonsensicaal en soms compleet bizar. Dit soort humor zie je duidelijk terug in series zoals SpongeBob, maar ook in shows zoals Adventure Time en Rick and Morty.
  • Onconventionele verhalen: Het doorsnee verhaal waarin de held altijd wint en alles goed komt aan het einde van de aflevering, was bij Ren & Stimpy vaak ver te zoeken. Deze ongebruikelijke aanpak maakte het pad vrij voor creatievelingen zoals Stephen Hillenburg, de bedenker van SpongeBob, om verhalen te vertellen die niet altijd logisch zijn, maar wel vermakelijk en verfrissend anders.

De invloed op SpongeBob

Stephen Hillenburg, de bedenker van SpongeBob SquarePants, gaf zelf aan beïnvloed te zijn door Ren & Stimpy. De geest van absurdisme, visuele gags en de gekke karakters die we kennen uit Bikini Bottom vinden hun wortels in de bizarre wereld van Ren & Stimpy. Denk aan de intense close-ups in SpongeBob die de groteske humor van Ren & Stimpy echoën, of de cartooneske reacties van personages op situaties die ver afstaan van de echte wereld.

Hoewel SpongeBob over het algemeen wat vriendelijker is voor jongere kijkers, is de onderliggende vreemde humor iets wat duidelijk voortbouwt op wat Ren & Stimpy heeft neergezet.